Etapa de Laredo a Güemes

• Km 0. Laredo (Todos os servizos)

A uns metros do convento de San Francisco atópase o Centro de Saúde e o albergue O Bo Pastor. Ao deixar esta rúa viramos á esquerda e chegamos á praza da Constitución, onde está o Concello. A falta de sinalización hai que seguir de fronte pola comercial rúa López Aceno. Desemboca no paseo paralelo á praia de Salvei, extenso areal superior a catro quilómetros. Temos a opción de atravesala polo anodino paseo ou descalzarnos e facelo pola area, opción máis interesante! Hai que avanzar ao mesmo extremo, até o Puntal de Santoña. De camiño, chamarannos a atención os humidais do Parque Natural das Marismas de Santoña, Vitoria e Joyel. Entre finais de decembro e xaneiro prodúcese a maior concentración de aves neste enclave. A pé de praia embarcamos, por un prezo próximo aos 2 euros, até a próxima Santoña. O historiador Juan Uría apuntou que o itinerario principal ía por Colindres e que Santoña "debeu ser pouco visitada polos peregrinos". Lembrade que o barco non está operativo entre o 6 de decembro e o 1 de marzo (ver apartado observacións).

• Km 4,9. Santoña (Todos os servizos)

Esta poboación, distinguida pola súa industria da anchoa esténdese aos pés do encinar do monte Buciero. Ingresamos así na histórica comarca cántabra de Trasmiera, berce de mestres canteiros como Juan de Herrera e Rodrigo e Juan Gil de Hontañón. A travesía urbana tampouco está sinalizada pero non presenta grandes problemas. Tras deixar a barca hai que avanzar sempre de fronte, atravesando a praza da Concordia e continuando pola rúa Santander. (Km 5,9).En liña recta seguimos pola rúa Cervantes, cruzando a praza San Antonio - onde se atopa o albergue privado a Bilbaína - e tomando a rúa do Manzanedo. Continuamos recto tras a rotonda coa escultura das anchoas e na seguinte proseguimos levemente á dereita pola rúa da Alameda, con carril bici e peonil e por fin coas primeiras frechas amarelas da localidade. Paralelos ás marismas, pasamos o Centro Penal O Dueso e encamiñámonos cara á praia deBerria, que toma o seu nome do berro, una planta acuática que se prepara en ensalada.É mellor deixar a avenida e internar de novo pola praia paira franquear o mole varada do Brusco. Una trocha arenosa liquida a primeira parte da subida, que logo se fai máis sinxela grazas a un terreo máis compacto. Desde a cima (Km 10,1) temos una vista espectacular da interminable praia de Trengandín. 'O que vaia pasar# a noite no albergue Noja Aventura debe deixar a praia antes de chegar a Noja, concretamente á altura do Bar O Pirata'. Outro baño de area imaxinando figuras nas formacións rochosas achéganos até Noja. Subimos até a praza da Vila, categoría que tomou de mans de Felipe IV en 1644, onde se ergue a igrexa de San Pedro.

• Km 14,2. Noja (Todos os servizos)

Hai que prestar atención porque os sinais son escasas no tramo urbano de Noja. Debemos atravesar a praza en diagonal e saír pola rúa dos Cuadrillos. Ao chegar ao número 6 seguimos a man esquerda e xusto despois á dereita pola rúa do Val. Na seguinte bifurcación, ollo, prestade atención ao sinal do poste que nos indica cara á esquerda. Noja, do mesmo xeito que o resto de localidades cántabras que visitamos, experimenta un aumento moi considerable da poboación nos meses de verán e por iso os barrios e urbanizacións sucédense sen fin. Pasado o campo de fútbol viramos 90º á dereita paira entrar no barrio Cabanzo (Km 15,2) .Aquí viraremos outros 90º, esta vez á esquerda e máis adiante á dereita. Sempre por pistas e camiños veciñais, pasamos baixo a CA-147 paira entrar no barrio de San Pantaleón. Non pertence xa a Noja senón á localidade de Castelo Sete Vilas, que forma parte á súa vez do municipio de Arnuero. Varios xiros máis nos levan ao pé da CA-141, que cruzamos con precaución. Seguimos cara á dereita e na primeira bifurcación á esquerda. Chegamos así á praza onde se localiza a ermida de San Pantaleón, do XVII.Polos barrios de San Juan (consultorio) e A Pedrosa achegámonos ao barrio de Castelo e a súa igrexa de San Pedro, cunha atrevida ábsida gótica. Neste punto únese a variante máis interior que vén desde Colindres, Adal Treto, Cicero, Gama e Escalante. Apunta Anxo García Guinea na súa obra Románico en Cantabria que "nada queda de románico no interior da igrexa e dentro de una estética de finais do XII ou principios do XIII, son as dúas cornixas norte e sur da súa vella nave, cuxos canecillos poden colocar na liña decorativa dos mestres de Bareyo" (Km 18,6) .Fronte á ábsida viramos á dereita e 80 metros despois á esquerda (atención). Una pista de grava miúda e un tramo de rodadas prado a través conducen a San Miguel de Meruelo, capital do municipio de Meruelo. Á entrada, paira evitar a estrada, desviámonos á dereita polo barrio Monar. Desde a parte alta, xunto a algunhas casas e una vaquería, cunha boa panorámica deste val regado polo río Campiazo, pasamos xunto á igrexa de San Miguel (Km 21) . Saímos á CA-454, que seguimos pola dereita. Tras o p.k 3, desviámonos á esquerda xunto a una marquesiña. Entramos así no barrio de Solorga, de San Miguel de Meruelo. Cruzamos o río Campiazo por unha preciosa ponte oculta pola intensa vexetación, onde existe un antigo muíño.

• Barrio de Solorga-San Miguel de Meruelo (Albergue)

Á saída continuamos á dereita polo camiño de Venéraa, cuxa subida fai madeixa no corpo xa maltreito. A sinalización é escasa á entrada e hai que chegar até a ermida de San Roque paira saír á CA-447 (Km 23,6) .Neste punto o camiño continúa á esquerda, subindo pola estrada, pero resulta que a xoia de Santa María de Bareyo atópase sete minutos máis abaixo, seguindo a estrada en dirección contraria. É románica de principios do XIII, e conserva desta época, en palabras de Anxo García Guinea, "ábsida, capelas laterais do cruceiro e torre de cúpula cúbica a catro augas". Tamén apunta que "é no interior da igrexa, e sobre todo na ábsida e presbiterio, onde se acentúa a riqueza escultórica do monumento".Regresando ao camiño, que o deixamos aos pés da ermida de San Roque, ascendemos pola CA-447, pasando o Cámping Los Molinos, e emprendemos o descenso pola mesma vía. Tras o p.k 3 deixamos a estrada pola esquerda e collemos a rúa O Cantón, que atravesa o barrio Villanueva, pertencente a Güemes, que á súa vez se integra no municipio de Bareyo (Km 26).Logo seguimos polo camiño da Moraza e desembocamos na CA-455, que cruzamos e seguimos á dereita. Tan só uns metros paira deixala pola esquerda e chegar ao barrio O Cagigal ou Quejigal. Neste val tamén atopamos a ermida de San Julián, e a tan só quilómetro e medio, sobre una suave outeiro, atópase o albergue do Pai Ernesto. O desvío, xunto ao que continúa cara a Galizano, está ben sinalizado. A casa foi rehabilitada na década dos 80 e a acollida de peregrinos é só una das tantas que realiza a ONG Brezo. Atoparemos respecto, traballo, solidariedade, amor e acollida por milleiros neste belo recuncho de Cantabria.

• Km 29,5. Güemes (Albergue)