Mondoñedo, patrimonio histórico e cultural

Sobre Mondoñedo, situado en pleno Camiño do Norte a Santiago, dicía D. Álvaro Cunqueiro, o máis ilustre literato da cidade, que este era rico en pan, augas e latín. E desde logo estaba no certo, pois este é un concello cun gran patrimonio histórico e cultural, cunha gran riqueza natural e onde a gastronomía tamén ten un importante papel.

Así, Mondoñedo posúe o título de cidade desde 1156 por concesión rexia por parte Alfonso VII de León e foi capital de provincia ata as reformas liberais de 1833 na que queda integrado dentro da provincia de Lugo.

Por todo iso, e como cabeceira de diocese desde 1112, ha ido reunindo un importante patrimonio histórico e monumental ata o día de hoxe. Co que na actualidade conta cun impresionante Centro histórico, declarado como tal en 1985, está incluído dentro da rede dos Pobos Máis Bonitos de España (2017), e, de todo el, o monumento máis destacado é a súa Catedral Basílica da Asunción que é Patrimonio da UNESCO desde o 2015, declarada así xunto á declaración do Camiño Norte a Santiago.

Da Catedral tamén hai que indicar que é a única que o peregrino atopará no Camiño do Norte en Galicia ata a súa chegada a Santiago e non só iso senón que é a única que hai entre Santander e Santiago de Compostela, co que ben merece unha visita.

Agora, xa en Mondoñedo, débese mencionar, á beira desta, edificios de gran interese histórico e monumental como son o Palacio Episcopal (cuxas fachadas actuais son da súa última reforma no s. XVIII), o Real Seminario Conciliar de Santa Catalina (s. XVIII), a Fonte Vella (s. XVI), o Consistorio Vello (s. XVI), o actual edificio do concello (s. XVIII), o Hospital de San Pablo e San Lázaro (s. XVIII), o Santuario de Vos Remedios (s. XVIII) ou o Mosteiro da Concepción (s. XVIII). E, con eles, mención obrigada tamén, aos seus museos tales como Casa Museo Álvaro Cunqueiro, o Museo da Imprenta e o Centro de Interpretación do Camiño de Santiago.

Agora visto o patrimonio pasemos a outro aspecto cultural, a festa. A máis importante, a mediados de outubro, as feiras máis antigas de Galicia e das máis antigas de España (con máis de 860 anos de antigüidade) e celébranse aquí desde o ano 1156, son As San Lucas que contan coa distinción de Festa de Interese Turístico Galego (en tramitación o de Interese Turístico Nacional). Pero non son as únicas pois tanto as celebracións de Semana Santa como o Mercado Medieval (mediados de agosto) posúen esta distinción de Interese Turístico Galego.

No natural posúe unhas paisaxes e riqueza dignos de mención. Áreas protexidas como A Fraga Vella (Rede Natura 2000 e LIC), importantes canles de auga entre os que destaca o río Masma -onde se pode practicar a pesca- e cunha área de rocas calcarias que fan que aquí se localicen as covas máis grandes de Galicia con máis de de 7km de percorrido interior, a Cova do Rei Cintolo.

E no campo gastronómico a horta local ou as carnes criadas na zona presentan unha calidade superior, pero o produto estrela é a famosa Torta de Mondoñedo. Unha sobremesa incrible a base de hojaldre, biscoito bébedo, cabelo de anxo e améndoas e que estivo e está presente en mesas tan ilustres como a dos reis de España ou as do Vaticano.

Cultura, historia, natureza, artesanía, gastronomía e literatura concentradas nun lugar de ilusión onde gozar da vida. Mondoñedo. Un lugar de parada obrigada no periplo Xacobeo do Norte.