Etapa de Zerain a Salvatierra

Coa apracible calma rural que desprende Zerain, lonxe xa do estreito e saturado corredor industrial que acompaña a canle media do río Oria, dispómonos a iniciar a etapa símbolo, chamémola así, do Camiño do Interior. O paso de San Adrián e as terras de Áraba están relativamente preto, así que sen présa pero sen pausa comezamos desde a igrexa de SantaMaría , deixando a man dereita a fachada do palacio de Jauregui. En breve deixamos a pista asfaltada pola dereita e tomamos un herbal para pasar un portillo e posteriormente un arroio. Tras este ascéndese un pequeno treito (confiar nas marcas vermellas e brancas do GR), ao que lle sucederán outros dous portillos. Baixamos ata unha pista asfaltada pero deixámola rápido pola esquerda para tomar un camiño que bordea un piñeiral. Traspasado outro portillo que nos corta o paso continuamos, atopado máis adiante outra porta que tamén franqueamos. Este itinerario inicial engancha, percorrendo a ladeira do frondoso val e coas vistas da serra de Aikorri á fronte. Chegaremos ata unha pista asfaltada, onde se atopa o caserío Alorraberri (Km 2,7).

A pista sobe ata a estrada GI-3251, que deixamos de inmediato pola dereita para desviarnos a man esquerda por un piñeiral, que nos acompaña no descenso xunto a unha regata. O bonito paseo abórtase de novo na GI-3251 (Km 3,8), que se encargará de conducirnos ata Zegama. Antes cruzaremos o noso querido río Oria para entrar no barrio de Ondarraldea, onde tomamos cara á dereita a GI-2637 para chegar a Zegama . Pasamos xunto á fachada da parroquial de San Martín de Tours (Km 6,3) e abandonamos a poboación pola mesma vía que entramos: a GI-2637. Seguimos por ela durante máis dun quilómetro ata Iruetxeta (Km 8) onde, despedíndonos definitivamente do Oria, tomamos a pista de cemento que nace á dereita da estrada. A pendente vai tornándose máis forte e avanzamos pola pista que se vale dalgunha curva de ferradura para salvar o desnivel (na primeira curva non tomar a pista que sae á dereita). En plena subida atópase, xunto a un caserío, a ermida de Iruetxeta, que alberga unha talla da Virxe dos séculos XIII-XIV (os propietarios da casa teñen as chaves (Km 9,5).

Douscentos metros máis arriba atópase o caserío Buenavista e, fronte a el, desviámonos á esquerda para deixar a pista e tomar outra de incómoda grava miúda. Pasada unha preto desaparece a grava miúda en favor dun terreo máis montañoso. Volvendo a vista atrás teremos unha boa panorámica do camiño percorrido e de Zegama, ancorado no medio do val. Tras outro par de portillos, cunha zona de chairo entre eles, chegaremos ata dúas bordas (Km 11), pasamos entre elas e viramos á dereita (ollo neste punto porque hai unha pista que vai pola esquerda) para internarnos polo bosque. Tras medio quilómetro chegamos a un cruzamento e seguimos pola pista da esquerda. Quilómetro e medio máis arriba atópase a ermida de Sancti Spiritu, antigo hospital de peregrinos. Polos restos dunha calzada dirixímonos decididamente cara ao túnel de San Adrián ou paso de Lizarrate, de fronte á vista. Trátase dun pasadizo natural, non creado pola man do home, que atravesa a roca calcaria da serra de Aizkorri. Entramos por unha das portas da antiga fortaleza que custodiaba o paso e pasamos xunto á ermida de San Adrián para ?respirar? de novo pola outra boca do túnel (Km 13,8).

Á saída hai un tranquilo corredor onde descansar. Bo momento para iso posto que o groso da subida está máis que superado. O resto é puro trámite. Seguimos pola calzada medieval que fai unha curva cara á esquerda (sinalizado pola inscrición ?Camiño de Santiago?) e por ela alcanzaremos o alto e diremos adeus a Guipúzcoa para entrar en Áraba (Km 14,8). O límite non está sinalizado e iremos moi pendentes das desgastadas frechas amarelas. Unha delas fainos descender pola dereita ata unha pista, onde atopamos a primeira baliza amarela colocada pola Asociación de Amigos do Camiño de Santiago de Áraba. Un tramo máis esvaecido condúcenos ata a pista asfaltada que será nosa guía a partir de agora. Aos dous quilómetros xorde un desvío á esquerda cara a Araia , que non tomamos, e a man dereita un dobre sinal dános a elixir entre seguir ata Zalduondo por calzada ou pola pista asfaltada que traemos (Km 18,5). Esta última opción é catrocentos metros máis curta, así que continuamos como ata agora. Un quilómetro máis abaixo deixamos ao carón unha pequena lagoa e seguimos en dirección Zalduondo (cara á esquerda vaise cara a Araia). Tras un paso canadense e o desvío que se dirixe á ermida de San Julián e Santa Basilisa, antiga parroquia do despoblado de Aistra, chegamos por fin a Zalduondo (Km 21,7).

Rodeamos pola dereita a igrexa de San Saturnino, do XVI, e viramos posteriormente á esquerda para tomar a estrada A-3018. Por ela dirixímonos ata Ordoñana, pasando xunto a outra balsa de auga e deixando ao carón a ermida de SanMillán . Abandónase Ordoñana (Km 25) pola mesma A-3018 que vai confluír coa A-3016. Por esta última chegamos finalmente a Salvatierra/Agurain . Cruzamos o río Zadorra e en dirección ao Centro histórico deixamos a portada da igrexa de Santa María a man esquerda, accedendo á rúa Maior xunto á casa de Azcarraga Ao final desta rúa saímos á porticada praza de SanJuan , presidida pola igrexa do mesmo nome (Km 28). Para chegar ao albergue de peregrinos, inaugurado en xullo de 2013, non hai máis que seguir a sinalización cara ao Portal do Rei e cálea Foros.