Etapas

Sobre a ponte romana que salva a canle do arroio Albarregas, irmán pequeno da gran ponte sobre o Guadiana, continúa a peregrinación e comeza como tal a Vía da Prata: a calzada romana que unía Mérida con Astorga e cuxo trazado depararanos grandes xornadas por terras de Estremadura e Castela. Con todo, aínda teremos que esperar algúns quilómetros paira apoiar os pés sobre a historia. A opción actual é deixarnos guiar polas nosas inseparables frechas amarelas e encamiñarnos cara ao encoro de Proserpina.

Desde a ponte sobre o Albarregas continuamos de fronte pola avenida Vía da Prata e as marcas pronto nos obrigan, tras unha rotonda, a seguir pola avenida do Lago. Esta vía é a saída natural cara á estrada do encoro. Medio quilómetro máis adiante, a man dereita, tomamos esta estrada (con carril peonil), que pasa sobre a autovía A-5 e continúa en cómodo ascenso até un cruceiro de pedra (Km 4,3). Tras un tramo de baixada até a glorieta de Proserpina pasamos a urbanización, as pistas de pádel e o cámping antes de chegar á presa romana (Km 6).

Tras ela collemos un camiño a man dereita que evita o asfalto e bordea o lago, unha contorna fluvial e de lecer paira moitos emeritenses que veñen pasar o día en familia e paira os pescadores, que tentan coas súas canas ás carpas, tencas, lucios e percas americanas. En breve saímos de novo á estrada e continuamos por ela durante máis de dous quilómetros e medio ata que unhas frechas, á esquerda da vía e pintadas no tronco dunha aciñeira (Km 9,6), sálvannos do asfalto e guíannos por un camiño algo esvaecido até outro máis ancho delimitado por dúas leiras de caza. Tras un paso canadense, una granxa porcina (Km 12,1) e algunhas cancelas entramos pola rúa Camiño de Santiago nel Carrascalejo.

Desta pequena poboación destaca a Igrexa da Consolación, dos séculos XIV e XV e coñecida tamén como Santa María do Camiño, que bordeamos paira abandonar o pobo. Tras unha zona de viñedos chegamos até un túnel baixo a autovía que está decorado con debuxos santiaguistas. Atravesámolo e ao chegar ao alto, onde se levanta una Cruz de Santiago, vemos a seguinte poboación: Aljucén. O albergue privado Annalena permite finalizar a etapa neste punto. Os que se atopen con forzas poden continuar outros 20 quilómetros até Alcuéscar.

Deixamos Aljucén pola avenida de Estremadura e camiñamos pola BA-011 até a súa unión coa Nacional 630. En cen metros pasamos sobre o río Aljucén, afluente do Guadiana, e antes de chegar a unha gasolineira abandonamos a estrada pola dereita paira coller una pista (Km 17,4). Desta maneira percorreremos durante 6 quilómetros parte do Parque Natural de Cornalvo e Sierra Bermeja, un gran espazo adevesado de bosque mediterráneo habitado, entre outras, por aves tan pouco comúns como a cegoña negra e o elanio azul. Avanzamos pola pista – coa referencia do río Aljucén, que flúe á dereita -até chegar a outra cruz metálica de Santiago, obra do ferreiro Casiano Larios (Km 19,6).

Uns metros máis adiante a cor amarela dun H1, uno dos tantos e tantos cubos de granito colocados pola Xunta de Estremadura paira sinalizar a Vía da Prata, indícanos que imos por bo camiño. A pista estréitase e vaise afastando aos poucos do río. Aciñeiras, alcornoques, algún que outro paso canadense e una cancela lévannos até o límite provincial entre Badaxoz e Cáceres que coincide cun cartel de fin de percorrido polo Parque Natural (Km 24,7). Un H3 de granito, con fotografías e textos do tramo Aljucén – Alcuéscar (Cruzamento das Herrerías), dá paso a un curto tramo en ascenso e con moita pedra. Tras unha cancela pasamos a unha pista que circula por un terreo máis deforestado, repoboado con alcornoques e onde adoita campar máis dun rabaño de merinas e máis dun apaixonado do quad. Pasado o quilómetro 30 desta longa etapa topámonos coa cruz de San Juan (Km 30,4).

Comodamente, contemplando algunhas casas á nosa esquerda, chegamos a un alto paira seguir a indicación da dereita que leva cara a Alcuéscar (Km 32,5). A 600 metros do pobo, xunto a una pista de cemento que sobe até Alcuéscar, as frechas guían polo camiño da esquerda, que atalla e leva directamente á estrada de entrada á poboación. Xunto a ela atópase o albergue de peregrinos.

• Saída de Mérida:
  Tras pasar a ponte romana sobre o Albarregas e continuar de fronte pola avenida Vía da Prata, as frechas levarannos, tras unha rotonda, até a avenida de Lago. Chegaremos até a N-630 en dirección Cáceres pero deberemos saír pola esquerda da rotonda, cara a Montijo e Badaxoz pola EX-209. A medio quilómetro, á dereita, atópase a indicación cara ao encoro de Proserpina.

• Desde Aljucén a Alcuéscar hai 20 quilómetros sen poboacións:
  Ante a ausencia de auga convén encher a cantimplora en Aljucén ou na gasolineira que se atopa na N-630, a uns dous quilómetros do centro de Aljucén.

• EL CARRASCALEJO:
  O seu emprazamento, rodeado de matas de carrascas ou aciñeiras, deulle o nome del Carrascalejo. Foi fundado como tal no ano 1320, por orde de don Garcifernández de Trujillo. Hoxe é una mínima entidade de algo máis de 80 habitantes pero conta co seu propio concello.

  • Igrexa parroquial da nosa Señora da Consolación:
    Tamén coñecida como Santa María do Camiño é, por descontado, o edificio máis notable deste núcleo poboacional. Foi construída en mampostería e sillares nos séculos XIV e XV.

• ALJUCÉN:
  Dous son as hipóteses que se barallan sobre o nome do pobo. A historia estima que se trata dunha poboación de orixe musulmá, debido a que Aljucén significa Castillejo. A teoría está avalada pola existencia próxima dos restos dun antigo castelo. A segunda hipótese aválana os seus habitantes, que defenden que Aljucén deriva de junciel, una prata que os aldeáns recollían no río.

  • Igrexa Parroquial de San Andrés:
    Do século XVI, está edificada en mampostería e sillares ou pedra labrada. De torre fachada e interesante portada renacentista cos bustos labrados de Santiago Apóstolo e San Andrés, que está esculpido coa cruz que foi martirizado. No centro da portada pode apreciarse a Cruz de Santiago e, por encima desta, a de San Andrés, patrón de Aljucén.

  • Termas Aqua libera:
    Termas privadas, inauguradas en 2007, que tentan recrear os baños dunha mansión romana de Mérida. Estas termas modernas teñen tres piscinas a diferentes temperaturas.Atópanse na Rúa Cáceres, 20.

• ALCUÉSCAR:
  O seu prefixo “Ao” denota a orixe musulmá desta poboación. Situada hoxe na comarca de Tamuja – Montánchez, foi fundada no ano 830 e, é posible que fose repoboada por mozárabes procedentes dun lugar andaluz chamado Güescar. Tras a súa reconquista foi encomenda da Orde de Santiago, feito histórico que deixou como mostra a súa Casa de Encoméndaa. Ademais, mantéñense a Casa da Inquisición e a Casa Grande.

  • Igrexa parroquial da Asunción:
    De planta rectangular e composta por cinco tramos techados con bóvedas do século XVIII. A súa primeira construción data de finais do século XV e as súas ampliacións continuaron até o XVII. No século XX tivo até cinco restauracións.

  • Basílica de Santa Lucía do Trampal:
    Situada na saia da serra do Sentinela, a escasos metros do manancial do Trampal, é una construción hispano – visigoda do século VII. Paira chegar até ela, a varios quilómetros de Alcuéscar, hai que seguir un camiño sinalizado que parte desde o Concello.

  • Ermida do Calvario:
    Dedicada á Virxe de Fátima, de planta circular e construída en 1952. Atópase a 597 metros de altitude e xunto a un miradoiro onde se obtén una excelente vista de Alcuéscar e os seus arredores.

• Ruben García Blázquez